Stiekem ben ik er behoorlijk blij mee: ik kan één van mijn hobby’s combineren met een deel van mijn werk. Reizen naar verre landen en coach zijn van Viruskenner Surabaya, Indonesië. Zoals jullie op de site hebben kunnen lezen zijn we net een paar dagen terug van een kort avontuur in Surabaya, na Jakarta de grootste stad van Indonesië met ruim 3 miljoen inwoners.

Met de groep hebben we een week achter de rug met bijzondere indrukken. De belangrijkste daarvan is wat mij betreft het enthousiasme waarmee de naar schatting 350-400 leerlingen op middelbare school SMA Negeri 16 in Surabaya het project Viruskenner ontvingen. Met hun volle aandacht, een mooi Indonesisch ‘goedemorgen’ in koor en opzwepende woorden van één van de Nederlandse Viruskenner ‘kenners’ liepen de rillingen over je lijf.

Kick-off

De spreekwoordelijke kater bij thuiskomst (er moet immers weer gewerkt worden en het duurt even voor we weer terug kunnen naar Surabaya), kon gelukkig wat gedempt worden met de gezelligheid van Koningsdag. Totdat ik die avond op het toilet belandde en de hele nacht badend in het zweet in m’n bed lag te kronkelen. Ziek. Bah. Ik bleek niet de enige van onze groep te zijn. Was het dan toch het eten vlak voor vertrek uit Indonesië? Of toch die mug die een paar dagen eerder had gestoken? De vaccinaties waren op orde. Misschien iets meer DEET moeten smeren? Dat lekkere eten moeten laten staan?

Lunch

In mijn vriendenkring zijn er maar weinig mensen die niet graag reizen, maar toch hoor je nogal eens negatieve verhalen zodra je daarbuiten je oren open houdt. De vliegreis duurt te lang, mensen houden niet van het onbekende, het eten bevalt niet, het is te warm (of te koud – we blijven tenslotte Nederlanders), de ziekenhuizen zijn niet goed, de mensen zijn niet aardig… En ja, je kunt dus ziek worden. Dat is absoluut een risico en zeker een risico dat groter is dan in Nederland.  Ik denk (en velen met mij) dat je met de juiste maatregelen en voorbereiding gewoon op reis kan – want reizen is immers enorm gaaf en het verbreed je kijk op de wereld. Door kennis te nemen van de lokale infectieziekten en de juiste maatregelen te nemen kan een ziekte worden voorkomen of minder ernstig verlopen.

Dinner

Als voorbeeld neem ik Hepatitis A, in de volksmond bekend als geelzucht. De overdracht van dit virus vindt plaats via voedsel en water dat besmet is met ontlasting waarin zich de virusdeeltjes bevinden. De ziekte kan zich relatief makkelijk verspreiden, onder andere omdat een deel van de infecties zonder verschijnselen verloopt (zeker bij jonge kinderen). De vaccinatie tegen Hepatitis A is zeer effectief [4] en biedt vrijwel 100% bescherming. Natuurlijk is Hepatitis A niet het enige virus dat zich zo kan verspreiden; zo zijn er waarschijnlijk tientallen, zo niet honderden virussen (of bacteriën) die ons op deze manier ziek maken. Gelukkig vaak van korte duur! Weten hoe zo’n virus zich verspreid leert je over de maatregelen die je kunt nemen (enkele voorbeelden): drink zo nodig (bron)water uit flessen, mijdt ijsblokjes die van kraanwater gemaakt zijn, was je handen voor het eten en pas op met ‘vers gewassen’ sla et cetera. Super simpel en toch (vaak) heel effectief.

Desondanks krijgen veel mensen op reis (of daarna) diarree en zijn even ziek. En ja, dat gebeurt dus ook met dokters zoals ik, die – mag je verwachten – toch iets meer over infectieziekten weten dan de gemiddelde reiziger.  Helemaal voorkomen kun je het dus niet, maar om daarom nou niet op reis te gaan? Dat zou toch zonde zijn! En ach, thuis een dagje langer nagenieten van je reis is ook geen ramp!

Ga je binnenkort (met je ouders) op reis? Zoek dan altijd informatie op over het land waar je heen gaat. Veel mensen beseffen niet dat je zelfs voor veel populaire bestemmingen zoals Turkije al vaccinaties nodig hebt. En wist je dat je voor een wandeling in de Duitse natuur soms ook al gevaccineerd moet/kunt worden? Betrouwbare startpunten zijn het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (waar je ook adressen vindt van vaccinatiebureaus) en de website Reisadviezen van het ministerie van Buitenlandse Zaken.