Al dat genies en gehoest! Virussen in je luchtweg.
Lekker makkelijk
Er is bijna geen makkelijker route voor een virus om het lichaam binnen te dringen dan via de lucht. Een mens ademt de hele dag lucht in, en daarmee ook alle virussen die in de lucht zweven. Virussen zweven daar in rond in heel kleine waterdruppeltjes van ongeveer een tiende van een micrometer. Dat is niet te zien met het blote oog dus je merkt er vaak niets van.
Niezen en hoesten
Natuurlijk wil je lichaam voorkomen dat je al die virussen zomaar inademt. Via de neusharen worden al de meeste virussen tegen gehouden. De virussen die er toch door heen komen kunnen dan nog worden uitgeniest. Hatsjoe! Iets vergelijkbaars gebeurt in de longen. Die zijn van binnen bedekt met miljoenen kleine trilhaartjes die de virussen eruit werken. En mocht ook dat niet lukken: dan kun je ze nog altijd ophoesten. Kuch!
Ziek worden
Van het inademen van 1 virusdeeltje wordt je niet ziek. Dat ruimt je afweersysteem gewoon op. Maar als je meer virusdeeltjes binnenkrijgt kun je er wel degelijk zien van worden. De virussen en je afweersysteem gaan dan met elkaar de strijd aan. Wie er wint hangt aan de ene kant af van de hoeveelheid en de kracht (‘virulentie’) van de virussen, en aan de andere kant van de sterkte van je afweersysteem.
Ziek zijn
Als de virussen te sterk zijn dan word je ziek. Een aantal extra beschermingsmechanismen treedt in werking: door een hogere temperatuur kan het afweersysteem krachtiger werken. Eerst merk je dit door te rillen, en daarna krijg je koorts en ga je zweten om de warmte weer af te voeren. Om de witte bloedcellen daar te krijgen waar de virussen zijn, zullen bovendien de vaten poreus worden en gaat je hart sneller kloppen. Je voelt je niet lekker bij dit alles, maar het is voor de goede zaak: word snel weer beter!
Virus in de luchtweg
Als een virus een infectie in de neus heeft veroorzaakt, dan noemen we dit een verkoudheid (officiele term: rhinitis). Hiervan zijn snotterigheid en niezen de symptomen. Als het virus in de neusbijholten terecht komt, dan heet dit een neusbijholte onsteking (sinusitis). Hiervan kun je flink ziek zijn. Maar nog ernstiger kan het verlopen als het virus in de luchtwegen van de longen terecht komt (‘bronchitis’) of zelfs tot in het longweefsel zelf. Bij het laatste spreken we van longontsteking (‘pneumonie’).
Neusvirussen
De meeste verkoudheden worden veroorzaakt door het rhinovirus (wat vrij vertaald ‘neus’ virus betekent, de naam zegt het al!), het ‘gewone’ influenza virus en het parainfluenza virus. Een neusverkoudheid is vervelend, maar gaat gelukkig altijd weer vanzelf over. Het grootste gevaar is dat door verminderde functie van de neusbarriere, bacterieen een kans kunnen krijgen om zich te nestelen. Dat heet een ‘Bacteriele Superinfectie’ en treedt op bij ongeveer 2% van alle verkoudheden. In dat geval zijn antibiotica dringend nodig.
Longvirussen
Enkele virussen zijn krachtig genoeg om tot diep in de longen door te dringen. Het meest bekend zijn de influenza virussen. Hiertoe behoren onder andere de ‘Spaanse Griep’, de ‘Mexicaanse Griep’ en de ‘Vogelgriep’, die in de media veel aandacht trokken. Ook op deze site vind je er veel informatie over. Maar er zijn ook andere virussen die longontsteking kunnen geven. Bij kinderen is RSV (respiratory syncitial virus) een beruchte verwekker. Andere virussen zijn parainfluenza virus, adenovirus en humaan metapneumovirus. Een longontsteking door virussen kan een dodelijke afloop hebben, vooral bij ouderen en mensen die vermidnere afweer hebben door een andere ziekte.